Jaka matka, taka córka
Spis treści
Зміст
Miejsce
Na piąty panel Feminatywy Polsko-Ukraińskiej zapraszamy do Mediateki, pl. Teatralny 5 oraz online . Z panelistkami Podczas piątej debaty Feminatywy porozmawiamy o tym, jak być dobrym rodzicem w rzeczywistości, w której macierzyństwo staje się sprawą polityczną, brzuch ciężarnej kobiety dobrem wspólnym, a wychowanie dziecka misją obywatelską.
Co nowego?
W tym roku dosłownie zasiądziemy przy wspólnym, polsko-ukraińskim stole, druga edycja festiwalu odbędzie się bowiem w formule hybrydowej – stacjonarnie i online. Z naszymi gościniami spotkamy się w różnych miejscach we Wrocławiu: na tarasie Concordii (Wyspa Słodowa), na dziedzińcu Zakładu Narodowego im. Ossolińskich oraz Arsenału Miejskiego, a także w Mediatece, a wszystkie panele będą transmitowane w mediach społecznościowych Feminatywy oraz jej partnerek i partnerów w języku polskim i ukraińskim.
Na wszystkie panele w ramach festiwalu wstęp jest bezpłatny, ale należy zgłosić swój udział wypełniając formularz dostępny poniżej.
Szczegóły spotkania
Termin: 24 września 2021, godz. 18:00
Miejsce: Mediateka, pl. Teatralny 5
Temat spotkania: Jaka matka, taka córka
Wstęp: bezpłatny, obowiązują zapisy przez formularz znajdujący się poniżej.
Macierzyństwo w patriarchacie
Fragment wiersza Inna róża, z tomu Bach for my baby Justyny Bargielskiej
Urodziłam niesamowicie piękną córkę, jej zęby,
jej włosy są jak Pieśni nad Pieśniami. I sama
poczułam się piękna, dziękuję. Ale ona
to zupełnie inne piękno,
to jest piękno, które chcę chronić.
[…] Piękno mojej córki, tak uważam,
jest jedyną nadzieją
tego świata.
Jakie jesteśmy dla swoich córek? Czy nasze relacje z nimi to inny mikrokosmos niż ten, który wytwarza więź z synem? Jakie jesteśmy dla siebie jako matki? Czy możemy zważyć dobre i złe strony macierzyństwa? Podczas piątej debaty Feminatywy porozmawiamy o tym, jak być dobrym rodzicem w rzeczywistości, w której macierzyństwo staje się sprawą polityczną, brzuch ciężarnej kobiety dobrem wspólnym, a wychowanie dziecka misją obywatelską. Zastanowimy się nad uwikłaniem macierzyństwa w patriarchat, podyskutujemy o presji społecznej, jaką obarczone jest bycie matką, a także o stereotypach „matki-Polki”, „madki” i „wyrodnej matki”. Punktem wyjścia do rozważań na ten temat będą dla nas teksty literackie zaproszonych gościń.
Panelistki
- Oksana Lutsyshyna – pisarka, poetka, tłumaczka, członkini PEN Ukraine i literaturoznawczyni. Jest autorką trzech powieści, zbioru opowiadań i pięciu tomików poezji
- Mira Marcinów – filozofka i pisarka, doktorka psychologii, okazjonalnie performerka, autorka nagradzanej książki Bezmatek
- Justyna Bargielska – wielokrotnie nagradzana poetka i prozaiczka, autorka wielu książek, min. Obsoletki, Bach for my baby, Dziecko z darów
- Jewhenija Kononenko – urodzona w Kijowie pisarka feministyczna, temat relacji rodzinnych stanowi centralny punkt jej twórczości
- rozmowę poprowadzi Magdalena Kicińska – Reporterka, redaktorka naczelna „Pisma. Magazynu Opinii”, publikuje m.in. w „Gazecie Wyborczej”, „Polityce”, „Tygodniku Powszechnym”
Oksana Lutsyshyna
To wielokrotnie nagradzana pisarka, poetka, tłumaczka, członkini PEN Ukraine i literaturoznawczyni. Jest autorką trzech powieści, zbioru opowiadań i pięciu tomików poezji wydanych – z wyjątkiem jednego – w Ukrainie. Jej najnowszy zbiór poezji Persephone Blues został opublikowany w angielskim tłumaczeniu w 2019 roku przez bostońskie wydawnictwo Arrowsmith. Najnowsza powieść autorki Ivan i Phoebe (2019) została nagrodzona Nagrodą Lwów Miasto Literatury UNESCO w 2020 roku oraz Nagrodą Narodową Szewczenki (2021). Oksana Lutsyshyna posiada tytuł doktora. Doktoryzowała się w dziedzinie literatury porównawczej na University of Georgia, a obecnie jest wykładowczynią ukrainistyki na University of Texas w Austin.
Mira Marcinów
filozofka i pisarka, doktorka psychologii, okazjonalnie performerka. Współtwórczyni Ośrodka Myśli Psychoanalitycznej IFiS PAN i Radia Głosy. Eksperymentuje z ekfrazą i esejem, z psychiatrią i psychologią. Za książkę Bezmatek (Czarne, 2020) otrzymała Paszport Polityki i nominacje do Nagrody Nike. Właśnie wyszło drugie wydanie jej Historii polskiego szaleństwa (Słowo obraz/terytoria, 2021).
Magdalena Kicińska
Reporterka, redaktorka naczelna „Pisma. Magazynu Opinii”, publikuje m.in. w „Gazecie Wyborczej”, „Polityce”, „Tygodniku Powszechnym”. Absolwentka i wykładowczyni Polskiej Szkoły Reportażu. Laureatka Grand Press 2017 w kategorii wywiad. Nominowana do Nagrody im. Teresy Torańskiej i Mediatorów 2016. Autorka książki „Pani Stefa” (Czarne, 2015), za którą otrzymała Nagrodę Literacką Miasta Stołecznego Warszawy 2016 oraz Poznańską Nagrodę Literacką – Stypendium im. Stanisława Barańczaka 2016 dla młodego twórcy, nominowano ją także do Nagrody Gryfia i Nagrody Conrada. Współautorka (z Marcinem Dziedzicem) książki Teraz ’43. Losy (Wielka Litera, 2018). W 2018 roku ukazał się zbiór reportaży Przecież ich nie zostawię (wyd. Czarne), którego była współautorką i współredaktorką.
W lutym 2019 ukazały się Środki transportu (Wyd. Literackie), jej poetycki debiut.
Justyna Bargielska
Justyna Bargielska (ur. 1977) – poetka, prozaiczka. Debiutowała w 2003 roku tomem poetyckim Dating sessions. Następnie opublikowała China Shipping (2005), a w 2009 roku Dwa fiaty, za który otrzymała
Nagrodę Literacką Gdynia 2010. Laureatka III edycji konkursu poetyckiego im. Rainera Marii Rilkego(2001) i nagrody specjalnej w konkursie im. Jacka Bierezina (2002). W 2010 roku opublikowała swoją pierwszą książkę prozatorską Obsoletki, za którą została uhonorowana Nagrodą Literacką Gdynia 2011, nagrodą Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek dla najlepszej książki prozatorskiej lat 2010–2011, a ponadto znalazła się w finale Nagrody Literackiej Nike 2011 oraz wśród autorów nominowanych do Paszportu Polityki 2010. W 2012 roku ukazał się tom wierszy Bach for my baby, za który autorka otrzymała nominację do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej oraz do nagród: Gryfia, Silesius i Nike (książka znalazła się w finale tej ostatniej). W 2013 roku wydała powieść Małe lisy, która przyniosła jej nominacje do Nagrody Nike i Warszawskiej Nagrody Literackiej. W 2014 roku ukazał się kolejny zbiór wierszy Bargielskiej – Nudelman, a w Teatrze Witkacego w Zakopanem miał premierę monodram Clarissima w wykonaniu Aleksandry Justy. W listopadzie 2015 Teatr Dramatyczny w Warszawie wystawił jej dramat Moja pierwsza śmierć w Wenecji. Rok 2016 to wydana wspólnie z ilustratorką Iwoną Chmielewską książka Obie (Wydawnictwo Wolno) i zbiór opowiadań dla starszych dzieci Siedem
pierwszych przygód Rozalii Grozy (Biuro Literackie, ilustrowała Patrycja Ochman). W 2019 roku ukazał się jej najnowszy zbiór wierszy Dziecko z darów (Wydawnictwo Wolno) oraz debiut translatorski (wspólnie z Jerzym Jarniewiczem przetłumaczony zbiór wierszy Ursuli Le Guin Dotąd dobrze, Wydawnictwo Prószyński). Tłumaczona na angielski, rosyjski, niemiecki, francuski, słoweński, niderlandzki, islandzki, czeski, ukraiński. Mieszka w Warszawie.
Jewhenija Kononenko
Urodziła się w Kijowie w 1959 roku, jej matka uczyła łaciny w szkole medycznej i nazywała siebie feministką, choć wtedy nie było to modne słowo. W 1981 r. Jewhenija ukończyła studia na Wydziale Mechaniki i Matematyki Uniwersytetu Szewczenki. Karierę literacką rozpoczęła po rozpadzie ZSRR, ale już w latach 90., po opublikowaniu opowiadań w ukraińskich czasopismach, została doceniona jako pisarka feministyczna. Tragikomiczne relacje w rodzinie to centralny temat twórczości Jewheniji Kononenko. W 2019 roku opublikowała książkę z autobiograficznymi esejami Słowo swego rodzaju, która została nominowana do nagrody T. Szewczenki.
Як мати як дочка
Якими ми є для своїх доньок? Чи наші стосунки з ними, це інший мікрокосмос, ніж той, який творить зв’язок із сином? Якими ми є для себе як матері? Чи можемо оцінити добрі та злі сторони материнства? Під час п’ятої зустрічі «Фемінативи» ми поговоримо про те, як бути доброю матір’ю у світі, де материнство стає політичною справою, живіт вагітної жінки – спільним добром, а виховання дитини – громадянською місією. Ми поміркуємо про причетність материнства до патріархату, подискутуємо про соціальний тиск, яким обтяжене поняття материнства, а також про стереотипи «матері-польки», «madki» (від пол. matka і анг. mad), «поганої матері». Відправним пунктом для роздумів на цю тему для нас будуть літературні тексти запрошених учасниць.
Панелісти
Оксана Луцишина
це лауреатка багатоьх премій, письменниця, поетка, перекладачка, членкиня Українського ПЕН та літературознавиця. Авторка трьох романів, збірки оповідань і п’яти поетичних збірок, виданих, за винятком однієї, в Україні. Її найновішу збірку поезій «Persephone Blues» видало в 2019 р. в англійському перекладі бостонське видавництво «Arrowsmith». За найновіший роман «Іван і Феба» (2019) авторка здобула Премію Львова – міста літератури ЮНЕСКО (2020) та Національну премію України імені Тараса Шевченка (2021). Докторську дисертацію з порівняльного літературознавства захистила в Університеті Джорджії. Зараз викладає українську літературу в Техаському університеті в Остіні.
Міра Марцінув
філософиня і письменниця, докторка психології, принагідно – перформерка. Співзасновниця Центру психоаналітичної думки Польської академії наук і Радіо «Голоси». Експерементує з екфразою і есеєм, з психіатрією і психологією. За книгу «Bezmatek» (видавництво «Czarne», 2020) отримала «Паспорт» тижневика «Polityka» і номінацію на здобуття премії «Nike». Нещодавно вийшло друком друге видання її твору «Historia polskiego szaleństwa» (видавництво «Słowo obraz/terytoria», 2021).
Маґдалена Кіцінська
репортерка, головна редакторка часопису «Pisma. Magazyn Opinii», авторка публікацій до періодичних видань „Gazeta Wyborcza”, „Polityka”, „Tygodnik Powszechny”. Випускниця і викладачка Польської школи репортажу. Лауреатка премії Grand Press 2017 у категорії «інтерв’ю». Номінована на премію ім. Тереси Торанської і «MadiaTory» 2016. Авторка книги «Пані Стефа» (видавництво «Czarne», 2015), за яку отримала літературну премію столичного міста Варшави (2016) та познанську літературну премію – Стипендію ім. Станіслава Баранчака (2016) для молодих авторів. Номінована також на премію «Gryfia» та премію Конрада. Співавторка (з Марціном Дзедзіцем) книжки «Teraz ’43. Losy» (видавництво «Wielka Litera», 2018). Співавторка і співредакторка збірки репортажів «Przecież ich nie zostawię», виданої у 2018 р. у видавництві «Czarne».
У лютому 2019 р. вийшла збірка „Środki transportu” (Wydawnictwo Literackie) – поетичний дебют авторки.
Юстина Барґельська
– авторка поетичних і прозових творів. Дебютувала в 2003 році томом
поезії «Dating sessions». За збірку «Dwa fiaty» (2009) отримала Літературну премію Ґдиня 2010. У 2010 році опублікувала свою першу прозову книжку «Obsoletki», за яку була відзначена Літературною премією Ґдиня 2011 та премією Польського товариства видавців книг як авторка найкращої прозової книжки 2010-2011 рр.; крім того, потрапила до фіналу літературної премії «Nike» 2011 р. та до переліку авторів, номінованих на здобуття «Паспорту» тижневика «Polityka»
2010 р. У 2012 році вийшов друком том віршів «Bach for my baby», за який авторка отримала номінацію на Премію ім. Віслави Шимборської та інші премії: «Gryfia», «Silesius» i «Nike» (книга
потрапила до фіналу останньої з них). У 2013 році видала роман «Małe lisy», який приніс їй номінації на премію «Nike» і Варшавську літературну премію. У листопаді 2015 року Драматичний
театр у Варшаві сценізував її драму «Moja pierwsza śmierć w Wenecji». 2016 рік – це видана спільно з ілюстраторкою Івоною Хмелевською книжка «Obie» (видавництво «Wolno») та збірка оповідань для старших дітей „Siedem pierwszych przygód Rozalii Grozy” (видавництво «Biuro Literackie», ілюстраторка – Патриція Охман). У 2019 році вийшла друком її найновіша збірка віршів «Dziecko z darów» (видавництво «Wolno»), а також перекладацький дебют – перекладена спільно з Єжи Ярневичем збірка віршів Урсули Ле Ґуїн «Dotąd dobrze» (Wydawnictwo Prószyński). Твори письменниці перекладено англійською, німецькою, французькою, словенською, нідерландською,
ісландською, чеською, українською мовами. Мешкає у Варшаві.
Євгенія Кононенко
народилася в Києві в 1959 році, мати викладала латинську мову в медучилищі, іменувала себе феміністкою, хоча тоді це не було модне слово. У 1981 році закінчила Університет Шевченка, механіко-математичний факультет. Літературну діяльність почала вже після розвалу СРСР, і ще в 90-ті після публікацій оповідань в українських часописах була оцінена як письменниця-феміністка. Трагікомічні стосунки в родині є центральною темою творчості Євгенії Кононенко. В 2019 році Євгенія Кононенко видала книгу автобіографічної есеїстики „Слово свого роду”, яка номінувалася на премію ім. Т. Шевченка.