O wojnie nie bywa poezji
5.11 | 18.00 | Mediateka, pl. Teatralny 5
Rozmawiają:
Tamara Duda – ukraińska dziennikarka i tłumaczka, autorka dwóch powieści, wolontariuszka w strefie działań wojennych na wschodzie Ukrainy.
Olga Solarz – ukrainistka i etnolożka, prezeska fundacji Magia Karpat, zaangażowana w pomoc humanitarną podczas wojny w Ukrainie.
Moderuje:
Olga Chrebor – promotorka dialogu międzykulturowego i praw człowieka; menedżerka kultury, tłumaczka, aktywistka.
Pierwszy panel
Historia Festiwalu Feminatywa rozpoczęła się w 2020 r. spotkaniem, które w tytule stawiało pytanie o to, czy wojna obchodzi kobiety. Wraz z Sashą Iwaniuk, Haską Shyyan, Małgorzatą Rejmer i Olgą Chrebor rozmawiałyśmy wtedy m.in. o życiu Ukrainek w cieniu wojny na wschodzie Ukrainy – wojny, którą świat niespecjalnie się wówczas interesował – i z bezpiecznego dystansu poruszałyśmy ogromnie trudny temat wojennych gwałtów, które w czasie konfliktów zbrojnych stają się jednym z narzędzi terroru. Dwa lata później kobiet ukraińskich nikt już nie zapyta, czy wojna je obchodzi, bo przecież wojna przenika każdy aspekt ich życia – zabiera im domy, rodziny, pracę, godność i poczucie bezpieczeństwa. Jak znaleźć w tej sytuacji przyczółek normalności? I czy w oku cyklonu można zajmować się rzeczami tak błahymi, zdawałoby się, jak poezja czy sztuka?
o wojnie nie bywa poezji / o wojnie jest tylko rozkład pisała w wierszu z tomu Morele Donbasu z 2015 r. Lubow Jakymczuk (polskie tłumaczenie książki z 2018 r. autorstwa Anety Kamińskiej), gościni pierwszej edycji Festiwalu Feminatywa. O tym, jak pisać, działać, żyć w obliczu rozkładu z Olgą Chrebor porozmawiają pisarka i dziennikarka Tamara Duda, autorka bestsellerowej książki Córeczka opowiadającej o wojnie na terenie Doniecka, oraz Olga Solarz, ukrainistka i etnolożka zaangażowana w pomoc humanitarną podczas wojny w Ukrainie.
Panelistki
Olga Solarz
Etnolożka i ukrainistka, badaczka, działaczka społeczna na rzecz polsko-ukraińskiego pojednania i zachowania spuścizny ukraińskiej kultury materialnej w Polsce oraz polskiej w Ukrainie, publicystka, autorka i redaktorka 7 książek oraz 50 artykułów związanych z kulturą pogranicza polsko-ukraińskiego i kulturą ludową Ukrainy. Aktywna uczestniczka Pomarańczowej Rewolucji oraz Rewolucji Godności. W 2004 oraz w 2019 roku obserwatorka międzynarodowa wyborów prezydenckich w Ukrainie z ramienia ENEMO oraz Światowego Kongresu Ukraińców. Założycielka i prezeska Fundacji Magia Karpat, w ramach której od 24 lutego 2021 organizuje pomoc humanitarną dla walczącej Ukrainy. W tym czasie, aktywizując społeczność międzynarodową, przekazała pomoc medyczną do szpitali w Czernihowie, Sumach, Charkowie, Zaporoża, Dnipra, Lwowa, Irszawy oraz dla Charkowskiej Rady Miasta, a także pomoc wojskową dla jednostek wojskowych A3029, A1978, A3309. Stała wolontariuszka jednostki wojskowej A7406.
Tamara Duda
(pseudonim artystyczny Horikha Zernya) – ukraińska dziennikarka i tłumaczka, mieszkanka Kijowa. W latach 2014-2016 była aktywną wolontariuszką na linii frontu w Doniecku. Razem ze swoim partnerem Światosławem Bojko aktywnie zbierali fundusze, kupowali mundury oraz sprzęt wojskowy i dostarczali je na teren działań wojennych (50 misji w ciągu 2 lat). W 2016 r., po urodzeniu najmłodszego syna, ograniczyła tę działalność, skupiając się na innym projekcie – napisała dynamiczną jak thriller książkę o wojnie na Wschodzie. Powieść Córeczka (wyd. polskie KEW 2022) była odkryciem literackim 2019 r. i zyskała bardzo przychylne opinie czytelników, krytyków i dziennikarzy (m.in. najlepsza książka 2018-2019 r. według Ukraińskiego Instytutu Książki – Lwowskiego Forum Książki, nagroda BBC Book of the Year 2019, Narodowa Nagroda Ukrainy imienia Tarasa Szewczenki). W 2021 r. wyszła jej druga książka Принцип втручання (Zasada interwencji).
Olga Chrebor
dyrektorka Wydziału Kultury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego; prezeska fundacji Kalejdoskop Kultur; Pełnomocnik Prezydenta Wrocławia ds. mieszkańców ukraińskiego pochodzenia; członkini Wrocławskiej Rady ds. Równego Traktowania.
Promotorka dialogu międzykulturowego i praw człowieka; menedżerka kultury, tłumaczka, aktywistka zajmująca się tematyką migracji, od 20 lat związana zawodowo z dolnośląskim sektorem pozarządowym oraz wrocławskimi instytucjami kultury. Specjalizuje się w przedsięwzięciach polsko-ukraińskich o charakterze kulturalnym i społecznym (kuratorka i producentka Miesiąca Lwowskiego Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016, inicjatorka i dyrektorka wrocławskich festiwali literackich, muzycznych i interdyscyplinarnych: Feminatywa Polsko-Ukraińska, polsko-ukraiński Festiwal Jazz Bez, Festiwal Kalejdoskop Kultur, czesko-słowacko-ukraińsko-polski Festiwal Miesiąc Spotkań Autorskich, Cyrkowy Festiwal Podwórkowy CYRKOPOLE) oraz z zakresu dyplomacji publicznej (rozwijanie polsko-ukraińskich partnerstw pozarządowych i publicznych w różnych sferach: wsparcie osób ze szczególnymi potrzebami, dobre rządzenie i profesjonalny urząd, edukacja kulturalna młodzieży, dyplomacja kulturalna, polityka migracyjna, pomoc humanitarna).